Op zaterdag 16 november opent bij het Nieuwe Instituut in Rotterdam de nieuwe tentoonstelling Tuinen van de Toekomst. Deze bijzondere expositie verkent onze relatie met de tuin als toevluchtsoord en als plek voor innovatieve ontwerpideeën.
De tentoonstelling verkent de herkomst van de hedendaagse tuin en gaat op zoek naar nieuwe modellen, aan de hand van tuinen van ontwerpers en kunstenaars als Roberto Burle Marx, Jamaica Kincaid, Mien Ruys, Piet Oudolf en Derek Jarman.
Tuinen zijn lang niet altijd een weerspiegeling van onze persoonlijke voorkeuren of drijfveren. Ze kunnen ook de invloed van politieke en commerciële agenda’s weerspiegelen. Dit wordt duidelijk in vraagstukken als wie een tuin bezit, hoeveel ruimte er is voor tuinen in stedelijke gebieden, de rol van moestuinen bij zelfvoorziening en voedselzekerheid, de historische koloniale handel in bloemen en planten, en de invloed van fabrikanten van tuingereedschap en terrasmeubilair op onze smaak.
Bovendien is de tuin niet alleen een idyllische plek om je terug te trekken, maar ook een letterlijke proeftuin voor nieuwe ideeën en experimenten. Tuinen worden steeds meer gezien als onderdeel van grotere ecologische systemen, in plaats van een afgebakend stukje grond. Ontwerpers experimenteren in de tuin met alternatieve, duurzame oplossingen voor biodiversiteit, sociale rechtvaardigheid en een duurzame toekomst. In de tentoonstelling in het Nieuwe Insituut zijn voorbeelden te zien van wintertuinen, verticale bossen, gemeenschapstuinen, drijvende tuinen, schooltuinen, dakkassen, voedselbossen, stadsboerderijen en bostuinen.
Tuinen van de toekomst is als Garden Futures ontwikkeld in samenwerking met Vitra Design Museum en de cultuur- en erfgoedstichting Wüstenrot Stiftung en was eerder te zien bij Vitra, in Weil am Rhein, Duitsland. Het originele tentoonstellingsontwerp was van de Italiaanse designstudio Formafantasma.
Voor de Nederlandse adaptatie bij Nieuwe Instituut hebben co-curator Maria Heinrich en ruimtelijk ontwerper Frank Bruggeman de tentoonstelling aangevuld met werken uit het archief van tuin- en landschapsontwerper Michael van Gessel en lokale, natuurinclusieve ontwerpen. Ook zijn er verschillende Rotterdamse voorbeelden opgenomen: Vreewijk, Getijdenpark Eiland van Brienenoord, Wijktuin Ommoord, Hofbogenpark en de Nieuwe Tuin. Kunstenaar Ada Patterson maakte speciaal voor deze tentoonstelling een kunstwerk dat een kritische lens vormt op de koloniale relaties van tuinen en geschiedenis in Rotterdam.
Tuinen van de toekomst is van 16 november 2024 tot en met 13 april 2025 te zien in het Nieuwe Instituut in Rotterdam. Gedurende de looptijd organiseert het Nieuwe Instituut diverse publieke programma’s en workshops rond de tentoonstelling.